Częstość występowania zawałów serca z uniesieniem odcinka ST (ang. ST-segment elevation myocardial infarction, STEMI) zmniejsza się. Spada również częstość palenia papierosów, jednego z najsilniejszych czynników ryzyka związanych ze STEMI, mierzona odsetkiem osób palących (w latach 1998-2010 w USA). Mimo to aktualne pozostaje pytanie, jaka jest obecnie rola palenia papierosów jako czynnika ryzyka wystąpienia STEMI.
Odpowiedź przynosi analiza danych pochodzące z 44 szpitali biorących udział w rejestrze BMC2 (Blue Cross Blue Shield of Michigan Cardiovascular Consortium). Rejestr ten obejmował wszystkich pacjentów, u których wykonano angioplastykę wieńcową w szpitalach innych niż federalne w stanie Michigan. Do badania włączano chorych poddanych pierwotnej angioplastyce wieńcowej z powodu STEMI w okresie od stycznia 2010 roku do marca 2012 roku. Chorzy z wywiadem przebytego zawału serca lub zabiegu rewaskularyzacji w przeszłości byli wyłączeni z badania.
W okresie obserwacji zabiegi pierwotnej angioplastyki z powodu STEMI wykonano u 6892 chorych. Ogółem, średni odsetek palących wyniósł 46,43% w porównaniu z 20,53% w populacji ogólnej. Najwyższy wskaźnik palących wśród pacjentów ze STEMI zaobserwowano u chorych w wieku 18-34 lata, tj. 78,02%, w porównaniu z 23,72% w tej samej grupie wiekowej w populacji ogólnej. Odsetek palących wśród pacjentów ze STEMI znacznie zmniejszał się wraz z wzrostem wieku pacjentów. Iloraz szans (ang. odds ratio, OR) dla palenia tytoniu wśród pacjentów ze STEMI w porównaniu z ogólną populacją wyniósł 3,4 i był najwyższy u chorych w wieku 18-34 lata (OR 11,4]). Oszacowano, iż rzucenie palenia przez 10% palaczy w stanie Michigan zapobiegłoby 109 zawałom serca z uniesieniem odcinka ST rocznie, a także zmniejszyłoby o 3,95% liczbę zabiegów pierwotnej angioplastyki wieńcowej wykonywanych z powodu STEMI. Gdyby 50% lub 75% osób zaprzestało palenia tytoniu, liczba zawałów, którym udałoby się zapobiec wzrosłaby odpowiednio do 544 (19,73%) oraz 815 (29,63%) STEMI rocznie.
A zatem, jak podkreślają badacze, palenie tytoniu pozostaje istotnym czynnikiem ryzyka u wszystkich chorych z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST, a w szczególności u pacjentów w młodszych grupach wiekowych.
Opracowane na podstawie: Internet / 27 maja 2013
Ewa Kowalik
Gail K. Larsen i ws. The Ongoing Importance of Smoking as a Powerful Risk Factor for ST-Segment Elevation Myocardial Infarction in Young Patients, LINK: JAMA Intern Med. 2013
