Na łamach The Lancet ukazała się praca Paula Ridkera dotycząca terapii podwyższonego stężenia cholesterolu LDL.
Wiadomo, że stała ekspozycja na wysoki poziom LDL zwiększa ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych, w tym zgonu z powodu zawału serca, a zastosowanie terapii statynami jako dodatku do prawidłowej diety, wysiłku fizycznego i zaprzestania palenia tytoniu jest wysoce skuteczne w zmniejszaniu obciążenia populacyjnego hiperlipidemią. Badania genetyczne wykazały, że osoby z mutacją receptora LDL od wczesnego wieku mają podwyższony poziom LDL i są narażone na wczesne powikłania miażdżycy – w czwartej i piątej dekadzie życia.
Pomimo spójnych danych dotyczących biologii, genetyki i wyników analiz epidemiologicznych oraz randomizowanych badań klinicznych, wytyczne i praktyka dotycząca postępowania w przypadku wysokiego poziomu LDL nadal są przedmiotem kontrowersji. Nie do końca jasne są także dane dotyczące skriningu populacyjnego w kierunku hipercholesterolemii, wskaźników korzyści do ryzyka, docelowych wartości LDL oraz bezpieczeństwa agresywnego obniżania poziomu cholesterolu.
Istnieją nowe terapie mające zastosowanie u pacjentów z chorobami genetycznymi skutkującymi utratą funkcji receptora LDL – głównej determinanty wrodzonych hiperlipidemii. Zastosowanie przeciwciał monoklonalnych wydłużających cykl życiowy receptora LDL (inhibitorów PCSK9), skutkujące istotnym obniżeniem poziomu LDL poniżej poziomu osiąganego przy wyłącznej terapii statynami aktualnie znajduje się w trakcie badań trzeciej fazy z udziałem ponad 60000 pacjentów na całym świecie. Innymi badanymi lekami są mipomersen, będący oligonukleotydem antysensownym oraz lomitapid – inhibitor mikrosomalnego transportu trójglicerydów, obniżający LDL poprzez wpływ na wątrobową produkcję VLDL.
Prowadzone badania kliniczne świadczą o niezwykle szybkim wprowadzaniu odkryć genetyki do praktyki klinicznej i być może pozwolą odpowiedzieć na pytania, jak bezpiecznie obniżać poziom LDL, czy mechanizm obniżania poziomu cholesterolu ma znaczenie oraz czy bardziej agresywne strategie leczenia hipercholesterolemii, stosowane długotrwale, stanowią bezpieczny mechanizm zapobiegania powikłaniom miażdżycy.
Opracowane na podstawie: Lancet / Sierpień 2014
Magdalena Wiśniewska
Paul M Ridker. LDL cholesterol: controversies and future therapeutic directions, LINK: Lancet 2014:384;607
