Nawyk korzystania z sauny wiąże się z niższym ciśnieniem tętniczym oraz polepszeniem funkcji lewej komory serca. W związku z tym potencjalnie redukuje ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
W celu sprawdzenia tych przesłanek przeprowadzono badanie Finnish Kuopio Ischemic Heart Disease Risk Factor Study. Brało w nim udział 2315 mężczyzn w Finlandii w przedziale wiekowym 42-60 lat. Było to prospektywne badanie obserwacyjne, w którym obserwację rozpoczęto w drugiej połowie lat osiemdziesiątych. Mediana czasu obserwacji wynosiła 20,7 lat. Pod uwagę brano dodatkowe czynniki ryzyka chorób serca i naczyń jak nikotynizm, spoczynkowe ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu, CRP, aktywność fizyczną, status socjoekonomiczny, spożywanie alkoholu, BMI, cukrzycę, przebyte incydenty ostrego zespołu wieńcowego. Badanych podzielono na grupy na podstawie częstości korzystania z sauny (1, 2-3 i 4-7 razy w tygodniu) oraz pod względem długości sesji (w przedziałach: <11, 11-19 oraz >19 minut).
Badania wykazało, że korzystanie z sauny wiąże się ze znaczącym zmniejszeniem ryzyka nagłej śmierci sercowej, przewlekłej niewydolności serca, chorób sercowo-naczyniowych i umieralności z jakiekolwiek przyczyny. Naukowcy tłumaczą te wyniki mechanizmem fizjologicznym przystosowywania się do wysokich temperatur. W trakcie pobytu w saunie fińskiej (suchej, o temp. ok. 70 st. C) przyspiesza częstość serca do 100-150 uderzeń na minutę w zależności od długości sesji. Zwiększa się pojemność wyrzutowa, następuje wzmożenie przepływu obwodowego krwi, co imituje fizjologiczne zmiany zachodzące podczas wysiłku fizycznego. Sauna może chronić przed arytmiami poprzez regulację autonomicznego układu nerwowego oraz zmniejszanie wydzielania peptydów natriuretycznych i noradrenaliny. W konsekwencji prowadzi to do obniżenia ciśnienia tętniczego spoczynkowego oraz poprawy wydolności lewej komory serca. Dodatkowo, sauna poprawia funkcję endotelium, poprzez swoje działanie termalne. Wskazano również pozytywny wpływ na pojemność życiową płuc, częstość oddechu oraz FEV (wskaźnik natężonego wydechu).
Podsumowując, długotrwałe badanie Kuopo sugeruje protekcyjny wpływ korzystania z sauny na stan zdrowia, nawet u pacjentów po przebytym zawale serca, czy ze stabilną chorobą niedokrwienną serca lub przewlekłą niewydolnością serca. Wykazano zmniejszenie ryzyka nagłej śmierci sercowej, ostrych zespołów wieńcowych, niewydolności serca i umieralności z jakiejkolwiek przyczyny.
Ilość zgonów w procentach w zależności od częstości korzystania z sauny.
Zgony (%) |
Sauna 1 x tydzień |
2-3 x tydzień |
4-7 x tydzień |
Nagła śmierć sercowa |
10,10% |
7,8%
|
5,00% |
Przewlekła niewydolność serca |
14,90% |
11,50% |
8,50% |
Choroby sercowo-naczyniowe |
22,30% |
16,40% |
12,00% |
Umieralność z jakiejkolwiek przyczyny |
49,10% (n=601) |
37,10% (n=1513) |
30,80% (n=201) |
Tanjaniina Laukkanen i wsp. Association Between Sauna Bathing and Fatal Cardiovascular and All-Cause Mortality Events., LINK: JAMA Intern Med online