Pomimo wielu lat badań i licznych prac obserwacyjnych znaczenie diety w redukcji ryzyka powikłań naczyniowych budzi nadal szereg kontrowersji. Wynikają one z faktu, że dowody pochodzą z badań epidemiologicznych, badania randomizowane są trudne do przeprowadzenia, a wyniki dotychczas wykonanych nie potwierdzają rezultatów prac obserwacyjnych. Dodatkowo w przeprowadzonych do tej chwili analizach koncentrowano się na roli tłuszczów, pomijając inne składniki diety.
Z tym większym zainteresowaniem warto zapoznać się z tekstem, w którym na łamach European Heart Journal Michael Marmot omawia wyniki jednego z większych badań epidemiologicznych prowadzonych przez ostatnie lata w 8 krajach Europy, którego głównym celem było badanie wpływu czynników żywieniowych na ryzyko zachorowania na nowotwory – EPIC (European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition). Dodatkowy cel pracy stanowiła ocena wpływu warzyw i owoców na ryzyko wystąpienia chorób naczyniowych, w tym zgonów w przebiegu choroby niedokrwiennej serca u obserwowanych przez średnio 8,4 roku 313 074 kobiet i mężczyzn.
Wyniki badania prezentowanego na łamach European Heart Journal przez Crowe i wsp. wskazują, że w porównaniu ze spożyciem mniej niż 3 porcji (1 porcja =80 g), dzienne spożycie 8 porcji warzyw i owoców redukowało ryzyko zgonu w przebiegu choroby wieńcowej o 22%. Siła działania ochronnego warzyw i owoców jest zatem zbliżona do siły niektórych interwencji farmakologicznych. Inne udowodnione korzyści płynące z jedzenia owoców to mniejsza częstość nadciśnienia tętniczego, udarów mózgu a także niektórych nowotworów.
Większa ilość spożywanych warzyw chroni przed nadmiernym przyrostem masy ciała. Warto przy tej okazji przypomnieć, że odpowiednio dużo warzyw i owoców (tj. 640 g dziennie) zjadał zaledwie co 5 uczestnik badania. Za cel działań prewencyjnych na poziomie populacji należy zatem przyjąć zwiększenie udziału warzyw i owoców w codziennej diecie.
Opracowane na podstawie: European Heart Journal / Maj 2011
Marek Kowrach
M. Marmot. Fruit and vegetable intake reduces risk of fatal coronary heart disease, LINK: Eur Heart J 2011;32:1182
