Stale rosnąca ilość danych pochodzących z badań eksperymentalnych, epidemiologicznych i po części klinicznych sprawia, że na światło dzienne wydobywane są coraz nowe elementy układanki decydującej o naszym zdrowiu.
Na łamach The American Journal of Medicine przedstawiono analizę związku stężenia 25-hydroksywitaminy D ze śmiertelnością całkowitą i sercowo-naczyniową. W tym celu autorzy posłużyli się bazą danych prowadzoną w ramach National Health and Nutrition Examination Survey dla lat 2001-2004 i zintegrowali ją z danymi dotyczącymi zgonów w populacji (w bazie National Death Index). Dzięki temu można było prześledzić losy ponad dziesięciu tysięcy badanych powyżej 18 roku życia bez rozpoznawanych dotychczas chorób sercowo-naczyniowych.
Średni wiek badanych wyniósł 46 lat, a czas obserwacji 3,8 roku. Za punkt odniesienia przyjęto stężenia 25 hydroksywitaminy D wynoszące 21 ng/ml, co odpowiadało medianie populacyjnej.
Stwierdzono, że do wartości 21 ng/ml wzrost stężenia 25-hydroksywitaminy D o 10 ng/ml w analizie wieloczynnikowej kojarzył się z redukcją ryzyka zgonu niezależnie od przyczyny o około 46%. Powyżej tej wartości nie obserwowano już zależności między stężeniem witaminy a śmiertelnością całkowitą. Podobną relację odnotowano w analizie, w której zmienną zależną była śmiertelność sercowo-naczyniowa. Poniżej stężeń witaminy
Dane z fizjologii i patofizjologii wskazują na mechanizmy, które tłumaczą udział witaminy D3 w szeregu schorzeń, w tym schorzeniach sercowo-naczyniowych. Witamina D3 hamuje proliferację komórek mięśni gładkich w ścianie naczyniowej, zmniejsza ekspresję genu reniny, stymuluje działania antykoagulacyjne w kulturach monocytów, a także hamuje działania przeciwzapalne. Nie bez znaczenia dla procesów może się okazać aktywacja przytarczyc w sytuacji niedoboru witaminy D3.
Powyższe dane wskazują na nieliniową zależność między stężeniem 25-hydroksywitaminy D a śmiertelnością całkowitą i sercowo-naczyniową. Poczynione obserwacje pozostają w zgodzie z raportem Institute of Medicine dotyczącym prawidłowych poziomów witaminy D w populacji. Zdaniem autorów pracy obecnie należy przeprowadzić badania kliniczne w wybranej podgrupie osób z niskim stężeniem witaminy D3, oceniając czy substytucja tej witaminy ograniczy śmiertelność sercowo-naczyniową i całkowitą.
Opracowane na podstawie: Internet / 18 kwietnia 2013
Marek Kowrach
M. Amer i R. Qayyum,. Relationship between 25-Hydroxyvitamin D and all-cause and cardiovascular disease mortality, LINK: Am J Med 2013;126:509
