Ostatnie lata bogate są w doniesienia o badaniach, które wskazują na negatywny wpływ siedzącego trybu życia na zdrowie osób, które nie tylko nie podejmują przy tym aktywności fizycznej, ale też i osób podejmujących regularny wysiłek w czasie wolnym. Podczas analizy wyników wspomnianych badań rodzi się kluczowe pytanie – czy niekorzystne działanie siedzącego trybu życia różni się w zależności od tego co de facto robimy w trakcie tego siedzenia?
Autorzy jednej ostatnich prac naukowych zaprezentowanych podczas dorocznego kongresu American College of Sports Medicine spróbowali odpowiedzieć na to pytanie. Posłużyli się przy tym danymi z badania CARDIA (Coronary Artery Risk Development in Young Adults), do którego w latach 1985-86 włączono 5115 osób w wieku 18-30 lat, zróżnicowanych pod względem płci, rasy/grupy etnicznej, wykształcenia oraz wieku.
Opis badania
W trakcie badania uczestnikom mierzono obwód talii, a także ciśnienie tętnicze krwi oraz parametry gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Na tej podstawie uzyskanych wyników wyliczano wskaźnik ryzyka kardiometabolicznego.
W roku 2010 zebrano dodatkowe dane od 3211 uczestników, które dotyczyły dziennego czasu spędzanego w 6 kategoriach siedzącego trybu życia:
- oglądanie telewizji (TV);
- czas przy komputerze nie związany z pracą;
- czas przy biurku ale bez komputera;
- słuchanie muzyki lub czytanie;
- rozmowy telefoniczne i sms-y;
- siedzenie w samochodzie i innych środkach transportu.
Analiza wyników pokazała, iż wskaźnik ryzyka kardiometabolicznego był niższy u osób siedzących mniej niż 5 godzin na dobę, a znacznie wzrastał w przypadku osób, które siedziały dłużej niż 7,4 godziny na dobę.
Na uwagę zasługuje fakt, iż wzrost ryzyka był znacznie większy dla biernego oglądania telewizji, niż dla innych kategorii siedzenia.
Zdaniem autorów wyjaśnieniem dla tego zjawiska może być to, że oglądanie telewizji wiąże się z dłuższymi okresami bezruchu. W trakcie wykonywania innych czynności częściej bowiem dochodzi do zmiany pozycji ciała i poruszania się – mniej lub bardziej aktywnego. Ponadto oglądaniu telewizji często towarzyszy spożywanie niezdrowych przekąsek.
Uważa się, iż rekomendacje z zakresu zdrowia publicznego powinny obejmować robienie przerw w oglądaniu telewizji, w czym pomocne mogą okazać się aplikacje na smartfony przypominające np. co pół godziny o konieczności zrobienia krótkiej pauzy, które wykorzystywane są obecnie z powodzeniem przez pracowników biurowych.
opracowano na podstawie: Medscape