Zdrowe serce kocha mocniej – jak dbać o serce? - Dbaj o serce

Serce to wyjątkowy narząd, który kurczy się od 2,5 do 3,5 miliona razy w ciągu życia człowieka^[1]. Jednocześnie jest ono też postrzegane emocjonalne i to właśnie w tej części ciała – choćby metaforycznie – odczuwamy miłość, wdzięczność czy wzruszenie. Do niezakłóconej pracy przez długie lata serce potrzebuje odpowiedniej troski, która jednocześnie zapewni mu sprawne funkcjonowanie, jak i ochroni je przed chorobami.

Co to właściwie znaczy „zadbać o serce”?

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią jedną z głównych przyczyn przedwczesnych zgonów i niepełnosprawności. Do podstawowych czynników ryzyka ich występowania zalicza się przede wszystkim niewłaściwe zachowania związane ze stylem życia^[2]. Według niektórych źródeł, poprzez modyfikację swoich codziennych i wprowadzenie higieny do życia, można byłoby uniknąć 80% tego typu schorzeń^[3].

5 strategii wspierających zdrowe i mocne serce:

Zapoznanie się ze swoją historią zdrowia – to, co istotne w dbaniu o serce, to świadomość dotycząca swojej kondycji zdrowotnej, czyli wiedza na temat swojej kondycji ogólnej, w tym wydolności oraz chorób i ryzyka, które niosą geny^[4]. Najlepiej regularnie wykonywać badania profilaktyczne, takie jak pomiary ciśnienia tętniczego, morfologia, ALat, ASpaT, lipidogram, CK, pomiar glukozy oraz potasu już po 35 roku życia^[5] oraz dopytać bliskich – rodziców czy dziadków – o genealogię chorób serca w rodzinie. Do dziedzicznych schorzeń związanych z sercem zalicza się takie przypadłości jak kardiomiopatie, rodzinne tętniaki oraz rozwarstwienia aorty, a także dziedziczone arytmie^[6].
Dostarczanie sobie odpowiednich składników odżywczych – nie od dziś wiadomo, że zdrowie łączy się bezpośrednio z dietą. To, co jemy, w jakich ilościach i w jaki sposób wpływa nie tylko na nasze samopoczucie, ale długofalowo ma także korzystne lub też niekorzystne działanie na zdrowie. Co jeść, by zadbać o swoje serce? Przede wszystkim produkty jak najbardziej zbliżone do tych, które można odnaleźć w naturze. Są to więc owoce i warzywa, pełne ziarna, rośliny strączkowe, orzechy, nasiona oraz źródła zdrowych tłuszczów np. z dobrej jakości ryb. Do jadłospisu można także dodać chude mięso, drób oraz nabiał^[7]. Najzdrowszą dietą dla serca jest DASH, czyli właściwie styl jedzenia oparty na owocach i warzywach z ograniczeniem takich produktów jak: sól, słodycze oraz napoje słodzone, mięso i jego przetwory^[8]. Warto też pamiętać o tym, czego absolutnie nie powinno się jeść – to w dużej mierze przetworzone mięso oraz fast foody, z czego najgorszy jest… hot dog^[9].
Zadbanie o to, by codziennie dać ciału odpowiednią ilość wysiłku fizycznego – regularny ruch pomaga poprawić ogólny stan zdrowia, kondycję oraz jakość życia, a także zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych, w tym dolegliwości związanych z sercem oraz chorób tj. cukrzyca typu 2, lęk i depresja, demencja oraz wiele rodzajów raka. Jako dorośli potrzebujemy przynajmniej 150 minut wysiłku fizycznego o umiarkowanej intensywności tygodniowo^[10].
Zrezygnowanie ze szkodliwych nawyków oraz uzależnień – nigdy nie jest za późno, by przestać palić, zwłaszcza, że taka decyzja zmniejsza ryzyko chorób płuc, chorób serca oraz wielu innych dolegliwości^[11]. Palenie tytoniu zwiększa o 25–40% ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia. Przyczynia się do 12–14% zgonów z powodu udarów i jest związane z 3-krotnym wzrostem ryzyka wystąpienia ostrego zawału mięśnia sercowego^[12]. Podstępnym wrogiem jest też alkohol oraz słodkie napoje, które zawierają w sobie ogromną ilość cukru i chemicznych dodatków^[13].
Skupienie się na wspierających uczuciach oraz rozluźnianie ciała – nasze serce nie lubi stresu ani negatywnych, ciężkich emocji. Trudne doświadczenia oddziałują na nasz układ odpornościowy, za to takie uczucia jak miłość, docenienie, wdzięczność czy współodczuwanie radości z bliską osobą sprawiają, że rytm serca jest harmonijny i wpływa to pozytywnie na nasz układ nerwowy oraz oddechowy^[14]. Podobnie jest z wchodzeniem w stan relaksu, który obniża poziom stresu i korzystnie oddziałuje na cały organizm.

Serce to nie tylko pompa, lecz także symbol miłości i dbałości o siebie oraz drugiego człowieka. I właśnie to dbanie – zarówno poprzez dobre odżywianie, aktywność fizyczną czy bycie pod opieką lekarza (jeśli jest taka potrzeba), a także zwracanie uwagę na swój stan emocjonalny, poziom stresu i zadowolenia z życia – jest podstawą zdrowia. Miłość, także ta własna, jest dobra m.in. dla układu sercowego, odpornościowego oraz naszego samopoczucia. Ciepłe uczucia pobudzają też przywspółczulny układ nerwowy, co sprawia, że relaksujemy się i możemy swobodnie oddać się marzeniom. A to zmniejsza stres i uczucie niepokoju. Warto więc zadbać o to, by codziennie dawać sobie to, co najlepsze dla naszego serca, bo… zdrowe serce kocha mocniej!

^[1] https://www.medonet.pl/zdrowie,serce-czlowieka—budowa–dzialanie–choroby-serca,artykul,1729678.html

^[2] https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/view/55239/44245

^[3] https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kardiologia/choroby-serca-jak-nie-przegapic-objawow-aa-qSif-kzXr-f3Ne.html

^[4] https://www.cdc.gov/chronicdisease/resources/infographic/hearthealth.htm

^[5] https://www.medonet.pl/zdrowie,profil-kardiologiczny—badania-dla-zdrowego-serca,artykul,1733885.html

^[6] https://www.lzlrp.pl/nowosci/3108-genetyka-a-choroby-serca.html

^[7] https://www.heartfoundation.org.nz/wellbeing/healthy-eating/eating-for-a-healthy-heart

^[8] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dieta-dash-gwiazda-wsrod-diet/

^[9] https://zywienie.medonet.pl/diety/diety-w-chorobach/to-najgorszy-produkt-dla-twojego-serca-eksperci-ostrzegaja/m1fyllf

^[10] https://www.cdc.gov/chronicdisease/resources/infographic/physical-activity.htm

^[11] https://www.cdc.gov/tobacco/campaign/tips/quit-smoking/index.html

^[12] https://www.acard.pl/choroby-serca/lepiej-zapobiegac-niz-leczyc/wplyw-palenia-tytoniu-na-uklad-sercowo-naczyniowy—czy-warto-rzucic-palenie