W Cleveland Clinic Journal of Medicine ukazał się artykuł omawiający postępowanie w zaawansowanej niewydolności serca (NS).
Pacjenci w najbardziej zawansowanym stadium NS należą do klasy IV NYHA lub stadium D wg AHA – American Heart Association. Dla tej grupy osób metody postępowania są bardzo ograniczone i obejmują opiekę objawową (paliatywną), stałe wlewy amin presyjnych, mechaniczne wspomaganie krążenia lub przeszczepy serca.
Liczba wykonywanych przeszczepów (2100 w USA rocznie) jest niewielka w stosunku do potrzeb. Największym wyzwaniem pozostaje identyfikacja osób najbardziej zagrożonych dekompensacją NS. Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne podało kryteria kwalifikujące chorych na listę przeszczepową lub lewokomorowego wspomagania (LVAD – left ventricle assist device). W tej populacji pomimo optymalnego leczenia farmakologicznego czy też stosowania resynchronizacji (o ile jest wskazana) stwierdza się: A) występowanie bardzo nasilonych objawów obejmujących zmęczenie lub duszność w spoczynku, przy minimalnym wysiłku (NYHA III lub IV), B) wielokrotne epizody retencji płynów (w krążeniu płucnym lub obwodowe) lub objawy małego rzutu w spoczynku (cechy obniżonej perfuzji obwodowej), C) obiektywne cechy ciężkiego uszkodzenia funkcji serca w badaniu echokardiograficznym, wysokie stężenia peptydu natriuretycznego, D) bardzo duże upośledzenie tolerancji wysiłku (poniżej 300 m w teście korytarzowym; maksymalne pochłanianie tlenu – VO2max =12-14 ml/kg/min), E ) co najmniej jedna hospitalizacja z powodu NS w ostatnich 6 miesiącach.
Jedną z metod leczenia chorych oczekujących na wspomaganie lub przeszczep jest podawaniem amin presyjnych (dobutamina, milrinon). Jest to forma leczenia paliatywnego, która zwiększa ryzyko zgonu.
Obecnie rokowanie po transplantacji jest bardzo dobre, z danych amerykańskich wynika, że przeżywalność roczna wynosi około 90%, 5 – letnia około 70% a, 20% osób przeżywa 20 lat. Pewnym ograniczeniem metody jest limit wieku (w niektórych ośrodkach 65 lat). Najczęstszą przyczyną zgonów osób po transplantacji są nowotwory, następnie waskulopatia a w konsekwencji niewydolność przeszczepionego narządu. U niektórych osób dochodzi do niewydolności lewokomorowej o nieustalonej przyczynie. Zwraca się również uwagę na odrzucanie humoralne. Ostre odrzucanie komórkowe obecnie jest bardzo rzadko przyczyną zgonu.
W dalszej części artykułu autorzy omawiają powikłania występujące po przeszczepie serca. Zwracają uwagę na system kwalifikacji biorców narządów, którego celem jest zwiększenie dostępności dla najbardziej chorych i zmniejszenie śmiertelności w grupie oczekującej na przeszczep. Na końcu artykułu opisują typy urządzeń wspomagających pracę serca, które poprawiają jakość życia pacjentów i mogą być stosowane jako leczenie pomostowe do przeszczepu lub w niektórych przypadkach jako leczenie docelowe.
Opracowane na podstawie: Cleveland Clinic Journal of Medicine / Styczeń 2013
Tomasz Rywik
Randall C. Starling . Advanced heart failure: transplantation, LVADs, and beyond, LINK: Clev Clin J Med. 2013;80:33
